Aantekeningen bij de Bijbel
Vragen, overdenkingen en achtergronden over de Bijbel,
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
welke resulteren in allerlei aantekeningen.
Pontius Pilatus (Grieks ποντιου πιλατου) Romeins politicus die in de Bijbel wordt genoemd.
In het Evangelie naar Lukas wordt vermeld dat Pontius Pilatus stadhouder was over Judea in het vijftiende regeringsjaar van keizer Tiberius (Luk. 3:1). Een andere vermelding is dat Pilatus Galileërs heeft doen ombrengen terwijl ze aan het offeren waren (Luk. 13:1). Van deze gebeurtenis is verder niets bekend. Wel haalt Fl. Josephus (Antiq. lib.18, cap.5) een soortgelijke geschiedenis aan.
Daarnaast wordt hij alleen vermeld in de Bijbel als de persoon die Jezus berechtte (Mat. 27:2ev.; Mark. 15:1ev.; Luk. 23:1ev.; Joh. 18:29ev.).
Pontius Pilatus was van ± 26-36 n.C. de Romeinse prefect (procurator volgens Tacitus in zijn Annals (15.44)) van het voormalige koninkrijk van Archelaüs, dat delen van zowel Judea als Samaria omvatte. In deze functie was hij ondergeschikt aan de stadhouder van Syrië, maar binnen zijn eigen gebied bezat hij zowel de administratieve, als de juridische en de militaire macht.
Over zijn leven, buiten zijn bestuursperiode in Palestina, is niets bekend. Gezien zijn functie moet hij tot de Romeinse ridderstand hebben behoord. Pontius was de naam van het geslacht waartoe hij behoorde, Pilatus was de familienaam. De voornaam van Pontius Pilatus is ons onbekend.
In de Joodse bronnen (Philo, Legatio ad Caium, xxxviii) wordt Pilatus als een meedogenloos en gewetenloos mens afgeschilderd. Hij was een vrij tactloos man, met een duidelijke minachting voor de Joden. Dit blijkt onder andere uit het feit dat hij bij het begin van zijn regering Romeinse legerstandaarden, waarop een portret van de keizer stond afgebeeld, in Jeruzalem liet binnenbrengen, waarmee hij de Joden, die het afbeelden van mensen als een eerste stadium van afgoderij beschouwden, direct tegen zich in het harnas joeg. Direct daarna liet hij beslag leggen op de omvangrijke tempelschatten om de aanleg van een aquaduct naar de stad te kunnen bekostigen. Tijdens een grote demonstratie tegen deze heiligschennis mengden zich zijn soldaten, verkleed als burgers, maar gewapend met knuppels, onder de massa. Op Pilatus' teken sloegen zij op de menigte in, waarbij velen ernstig werden verwond (Josephus, Bellum Judaicum, II, ix, 169-177).
Ook is, dankzij Josephus, bekend op welke manier Pilatus uit zijn functie werd ontslagen. Een Samaritaanse pseudo-messias beweerde, dat hij gouden voorwerpen uit de tabernakel had ontdekt die Mozes op de berg Gerizim had verborgen (dit is natuurlijk onzin omdat Mozes het land Kanaän nooit had betreden). Toen de vele met goudskoorts beluste Samaritanen zich op de berg verzamelden om deze schatten te gaan zoeken, liet Pilatus hen vanuit een hinderlaag overvallen. Hierbij vielen zoveel doden, dat de Samaritanen hun beklag indienden bij Vitellius, de stadhouder van Syrië, over deze onnodige wreedheid. Hierop werd Pilatus ontslagen en naar Rome gestuurd om zich voor keizer Tiberius te verantwoorden. Echter voordat Pilatus in Rome aankwam, was Tiberius al overleden(37 n.C.). Over een eventueel proces is ons dan ook verder niets bekend. (Josephus, Antiquitates, XVIII, iv, 85-89).
Een inscriptie gevonden in Caesarea Maritima (in 1961) aan de Middelandse Zee, geeft de titel van Pontius Pilatus :
| [dis avgvsti]S TIBERIEVM [... po]NTIVS PILATVS [praef]ECTVS IVDA[ea]E [fecit d]E[dicavit] |
Pontius Pilatus, prefect van Judea bouwde en wijdde dit Tiberieum en wijdde het aan de goddelijke Tiberius. |
.
Aangemaakt op 29 mei 2006, laatst gewijzigd op 18 april 2020
     |
Zie de huisregels welk commentaar wordt opgenomen!
