Het Grieks (Hebreeuws יְוָנִי H3125, Grieks Ἑλληνιστί G1676) is een talenfamilie van de Indo-Europese talen.
De taal waarin het Nieuwe Testament is geschreven en was een van de voertalen die vanaf de hellenistische periode (4de eeuw v.C.) tot de ondergang van het Romeinse Rijk (4de eeuw n.C.) werd gesproken in met name het oostelijke deel van het Romeinse Rijk. Het is een dialect van het Attisch.
Binnen het Bijbelse Koinè-Grieks zijn enige aanwijzingen te vinden waaruit blijkt dat het als een tweede taal werd gesproken. Zo zien we typische Semitische zinsconstructies als "Hij sprak, zeggende...", of bij begroetingen "vrede" (het Hebreeuwse shalom). Daarnaast is er een duidelijke tendens tot het vermijden van de meer ingewikkelde grammaticale vormen en constructies, met name in de geschriften van Johannes. In vergelijking met andere bekende auteurs als Polybius, Dio Cassius, Plutarchus en Lucianus van Samosate die zich ook van deze taal bedienden (A. F. Christidis, pp. 342–345), kunnen we stellen dat het Bijbelse Koinè-Grieks over het algemeen zeer correct Grieks is.
Uit onderzoek is gebleken dat in de regio Galilea frequent Grieks werd gesproken, niet alleen door de elite maar ook door de gewone man (S.D. Charlesworth, "The Use of Greek in Early Roman Galilee: The Inscriptional Evidence Re-examined" in Journal for the Study of the New Testament. 2016;38(3) p. 356-395; M. Chancey, (2005). "The use of Greek in Jesus' Galilee. In Greco-Roman Culture and the Galilee of Jesus" in Society for New Testament Studies Monograph Series, p. 122-165).
Hieronder een lijst met de Griekse letters in vergelijking met een aantal symbolen uit andere verwante schriftstelsels.
Letter | Naam | Getalswaarde | Hebreeuws2 | Transliteratie | |
---|---|---|---|---|---|
Α α | Alfa | 1 | א | Alef | A |
Β β | Bèta | 2 | ב | Beet | B |
Γ γ | Gamma | 3 | ג | Gimel | G |
Δ δ | Delta | 4 | ד | Dalet | D |
Ε ε | Epsilon | 5 | ה | Hee | E of Ee |
Ϝ ϝ1 | Wau of Digamma |
6 | ו | Waw | W |
Ζ ζ | Zèta | 7 | ז | Zajien | Dz of Zd |
Η η | Èta | 8 | ח | Chet | E |
Θ θ | Thèta | 9 | ט | Tet | Th |
Ι ι | Iota | 10 | י | Jod | I, J |
Κ κ | Kappa | 20 | ך כ | Kaf | K |
Λ λ | Lambda | 30 | ל | Lamed | L |
Μ μ | Mu | 40 | ם מ | Mem | M |
Ν ν | Nu | 50 | ן נ | Noen | N |
Ξ ξ | Ksi | 60 | ס | Samech5 | X (Uitspraak 'ks') |
Ο ο | Omikron5 | 70 | ע | Ajien | O |
Π π | Pi | 80 | ף פ | Pee | P |
Ϻ ϻ1 | San | – | ץ צ | Tsaddie | S |
Ϙ ϙ1 | Qoppa | 90 | ק | Koef | Q |
Ρ ρ | Rho | 100 | ר | Reesj | R |
Σ σ, ς3 | Sigma | 200 | ש | Sjien | S |
Τ τ | Tau | 300 | ת | Tav | T |
Υ υ | Ypsilon | 400 | U, Y | ||
Φ φ | Phi | 500 | F, Ph | ||
Χ χ | Chi | 600 | Ch | ||
Ψ ψ | Psi | 700 | Ps | ||
Ω ω | Omega6 | 800 | Oo | ||
Ϡ ϡ1 | Sampi | 900 | ץ צ | Tsaddie | Ts |
Al in de 4de eeuw v.C. zien we (sporadisch) de eerste accent- en leestekens. Het was Aristophanes van Byzantium (ca. 257-180 v.C.) die hierin taalkundig systematiseerde en waarna het steeds meer werd gebruikt. In de Byzantijnse periode waren de accent- en leestekens een vast onderdeel geworden van het Grieks.
Aangemaakt 6 februari 2006, laatst bijgewerkt 30 september 2021