Jeruzalem (Poorten)

Zie ook: Beeldbank, Jeruzalem, Poort (Gouden), Schaapspoort, Vispoort, Waterpoort,

De poorten van Jeruzalem (Hebreeuws שַׁעֲרֵ֥י יְרוּשָׁלִָֽם) zijn de toegangspoorten tot de stad en hebben diverse benamingen gekregen.

Inhoud

Bijbel

In het Oude Testament worden diverse namen van de poorten genoemd, terwijl in het Nieuwe Testament de poorten van het Nieuw Jeruzalem ieder de naam van een van de apostelen krijgt.

Oude Testament

In Nehemia worden de volgende poorten bij naam genoemd: Dalpoort (Neh. 2:13, 15); Mestpoort (Neh. 2:13); Fonteinpoort (Neh. 2:14); Schaapspoort (Neh. 3:1, 32); Vispoort (Neh. 3:3); Oude poort of Jesana poort (Neh. 3:6; 12:39); de Waterpoort (Neh. 3:26) in het oosten; Paardenpoort (Neh. 3:28); de Oostpoort (Neh. 3:29); poort van Mifkad (Neh. 3:31) en de Gevangenpoort (Neh. 12:39). In Jeremia wordt gesproken over de poort van Benjamin (Jer. 37:13).

Verder is er de Hoge poort welke door Jotham aan de noordkant was gebouwd (2 Kon. 15:35; 2 Kron. 27:3; Jer. 26:10; Ezech. 9:2). In Ezechiël zien we dat de poorten de namen zullen krijgen van de twaalf stammen (Ezech. 48:31-34).

Nieuwe Testament

In Johannes wordt de Schaapspoort genoemd (Joh. 5:2) welke in de buurt van de vijvers van Bethesda lag (ongeveer op dezelfde plek als de hedendaagse Leeuwenpoort). Terwijl in Handelingen sprake is van de ijzeren poort (Hand. 12:10) hoewel dit vermoedelijk eerder de poort van de gevangenis is die naar de stad leidt.

In Openbaring wordt over het Nieuw Jeruzalem gezegd dat de poorten de namen van de twaalf stammen krijgen (Opb. 21:12ev.), terwijl de fundamenten van de muren de namen van de apostelen krijgen (Opb. 21:14).


Hedendaagse poorten

Tegenwoordig zijn er 8 poorten, aan de oostkant de Gouden poort en de Leeuwenpoort, aan de noordkant de Herodespoort, de Damascuspoort en de Nieuwe poort. Westelijk de Jaffapoort en zuidelijk de Sionspoort en de Mestpoort.


Gouden Poort

Zie ook: Gouden Poort

De huidige poort werd vermoedelijk rond 530 gebouwd, als onderdeel van de bouwplannen van keizer Justinianus I in Jeruzalem en is daarmee een van de oudste poorten. De Gouden Poort is in 1530 door de moslims dicht gemetseld en of dat nog niet voldoende was hebben zij er ook nog een islamitische begraafplaats er voor gemaakt, omdat men bang was dat de toekomstige Messias via deze poort naar binnen zal komen.

Vroeger was dit de plek waar de Joden baden om genade en wordt om die reden dan ook שער הרחמים Sha'ar HaRachamim de "poort van barmhartigheid" genoemd.


Leeuwenpoort

Deze poort (Hebreeuws שער האריות Sha'ar ha-Arayot) is aan de oostzijde, richting Jericho. Via de Leeuwenpoort begint de pelgrim de kruisroute te volgen. Zijn naam kreeg hij vanwege de leeuwen op het front en werd gebouwd in de 16de eeuw voor sultan Suleiman. Bekender is zijn andere naam de St. Stefanus poort, omdat volgens de legende de diaken Stefanus hier in de buurt werd gestenigd (Hand. 7:58). De Griekse Orthodoxe Kerk volgde deze traditie en bouwde beneden in het Kidrondal aan de voet van deze poort de Stefanuskerk.


Herodespoort

De Herodespoort ligt in het noord-oosten. Hij kreeg deze naam van pelgrims die een groot huis in deze wijk aanzagen voor het paleis van koning Herodes. Door de Joden wordt hij שער הפרחים Sha'ar HaPrakhim de "bloemenpoort" genoemd.

Tegenwoordig leidt de poort naar de Arabische wijk van de Oude Stad.


Damascuspoort

De Damascuspoort is aan de noordzijde en een van de grootste poorten. Deze functioneerde vroeger als koninklijke toegangspoort tot de binnenstad. De poort kreeg zijn huidige vorm in 1537 tijdens de regering van Suleiman de Grote.

Een belangrijke weg liep van deze poort naar Sichem, daarom dat deze in het Hebreeuws de Sichempoort (שער שכם, Sha'ar Sh'khem) wordt genoemd, en vandaar naar Damascus.


Nieuwe poort

De poort is aan de noordwesthoek van de Oude Stad en is, met zijn 790 meter boven zeeniveau, tevens de meest hooggelegen poort. Zoals de naam Nieuwe Poort (Hebreeuws השער החדש‎‎ HaSha'ar HeChadash) al zegt is deze poort als laatste gebouwd (1889) om gemakkelijker toegang van de christelijke wijk van de Oude Stad naar nieuwe christelijke wijken buiten de muur mogelijk te maken.

Tijdens de bezetting van de Jordaniërs (1948-1967) was de poort gesloten, om heropend door het Israëlische leger tijdens de zesdaagse oorlog.


Jaffapoort

De Jaffapoort (Hebreeuws שער יפו‎‎ Sha'ar Yafo), die in 1530–40 werd gebouwd, is al eeuwenlang de belangrijkste ingang van de Oude Stad. Nu is de poort vooral de ingang naar de Joodse Wijk. De poort heeft een L-vormige ingang, omdat zo'n ingang in oorlogstijden beter was te verdedigen.


Sions poort

De Sionspoort (Hebreeuws שער ציון‎‎ Sha'ar Zion) ligt aan de voet van de berg Sion en werd gebouwd in 1540.

De poort werd tijdens de afhankelijkheidsoorlog in 1948 door de Jordaniërs bezet. De vele kogelgaten zijn nog het zwijgende bewijs van de vele "vruchteloze" pogingen van de Israëlische troepen om  de Oude Stad binnen te dringen. Een herdenkingsplaquette herinnert aan de doorbraak door genietroepen gedurende de Zesdaagse Oorlog in 1967.

In 2008 werd de poort gerestaureerd.


Mestpoort

De Mestpoort (Hebreeuws שער האשפות‎‎ Sha'ar Ha'ashpot) heeft zijn naam gekregen, omdat via deze poort het stadsvuil werd verzameld en naar het nabijgelegen stadsdeel Ophel van de ambachtslieden werd afgevoerd. Soms wordt het ook de Silwan poort genoemd, omdat via deze poort men in dit dorpje kan komen.

In de 16de eeuw werd deze poort gebouwd. In 1952 werd de poort breder gemaakt onder Jordaans bestuur (1949-1967) zodat het Jordaanse leger beter binnen de stad kon komen. Na 1967 werd de poort gerenoveerd door architect Shlomo Aronson (Shlomo Aronson. Landscape Selected Projects List by Shlomo Aronson).


Overige poorten

Verder zijn er nog een aantal dichtgemetselde poorten, zoals de "enkele poort" bij de zuidelijke muur en welke leidt naar de stallen van Salomo en naar ondergrondse gedeelten van het tempelgebied. Deze stamt uit het Herodiaanse tijdperk.

De Hulda poorten (Hebreeuws שערי חולדה‎‎ Sha'arei Hulda), zijn twee groepen van drie en twee poorten bij de zuidelijke muur en stammen uit het Herodiaanse tijdperk en leiden naar het gedeelte waar nu de stallen van Salomo en de el-aqsa moskee staan.


Aangemaakt 5 september 2010, laatst gewijzigd 9 december 2021


Koop nu

Commentaar

Zie de huisregels welk commentaar wordt opgenomen!