Hooglied (boek)
שִׁיר H7892 "lied, zanger, zingen",

Zie ook: Artikelen Blog, Liefdesliederen, Megillot, Oude Testament, Sulamitische vrouw (Hooglied), Wijsheidliteratuur,

Titel

שִׁ֥יר הַשִּׁירִ֖ים šîr haššîrîm lett. "lied der liederen" en kan worden opgevat als een superlatief, ie. "het allermooiste lied". Luther noemde het das Hohe Lied, vanwaar het in het Nederlands het Hooglied werd. In de Septuagint (LXX) ᾎσμα ᾈσμάτων Âisma Aismátōn, in de Vulgaat is het Canticum Canticorum.


Auteur

Salomo, in Hoogl. 1:1 vinden we een verwijzing dat het gemaakt zou zijn door koning Salomo, andere verwijzingen zijn Hooglied 1:5; 3:7,9,11; 8:11-12. Daarnaast zijn er nog enkele verzen die verwijzen naar de koning (Hoogl. 1:4,12; 7:5)

Tot het recente heden hielden alle Joodse en christelijke theologen vast dat Salomo de schrijver is van Hooglied.


Ontstaan

Als Salomo de schrijver is dan kunnen we dit boek dateren op de 10de eeuw v.C.. De verwijzing naar Thirza en Jeruzalem in Hoogl. 6:4 zou dan een verder bewijs vormen dat het boek in ieder geval voor koning Omri (885-874 v.C.; cf. 1 Kon. 16:23-24) is geschreven.

De geografische aanduidingen prefereren een datum voor 930 v.C., zo schrijft Archer “The author mentions quite indiscriminately localities to be found in both the Northern and Southern Kingdoms: Engedi, Hermon, Carmel, Lebanon, Heshbon, and Jerusalem. These are spoken of as if they all belonged to the same political realm. Note that Tirzah is mentioned as a city of particular glory and beauty, and that too in the same breath with Jerusalem itself (6:4). If this had been written after the time when Tirzah was chosen as the earliest capital of the Northern Kingdom in rejection of the authority of the dynasty of David, it is scarcely conceivable that it would have been referred to in such favorable terms. On the other hand, it is highly significant that Samaria, the city founded by Omri sometime between 885 and 874, is never mentioned in the Song of Solomon” (Gleason L. Archer, Jr. A Survey of Old Testament Introduction, 499).

Afgaande op interne bewijs, dan blijkt dat de auteur helemaal niet op de hoogte is van de eventuele verdeling van de Joodse monarchie in Noordelijk en Zuidelijk rijk. Dit kan alleen worden verklaard met een datum van samenstelling vóór 931 v.C.. Zelfs na de terugkeer uit de ballingschap, zou geen Jood van de provincie Judea zonder onderscheid prominente plaatsen in de niet-Joodse gebieden van Israël, die in die tijd onder heidense of Samaritaanse heerschappij waren, zo hebben genoemd. Het is waar dat dit hele gebied werd herenigd onder het bewind van de Hasmonese koningen, John Hyrcanus en Alexander Jamnaeus, maar het bewijs van de Qumran fragmenten uit grot IV geeft aan dat Hooglied al in geschreven vorm aanwezig was voor het uitbreken van de Makkabese opstand in 168 v.C..

Geleerden, die ontkennen dat Salomo de schrijver is, dateren Hooglied aanzienlijk later en doen dit meestal vanwege linguïstische redenen (JewishEncyclopedia, Song of Songs).

Gezien de argumenten is een datering in de 10de eeuw v.C. het meest plausibel.


Thema

De liefde tussen een bruidegom (Salomo) en zijn bruid (de Sulamietische).

Allegorische interpretatie

Typologische interpretatie

Letterlijke interpretatie

Afwezigheid van de Godsnaam

Zowel in Hooglied als in Esther wordt de Godsnaam JHWH niet genoemd. In sommig vertalingen zien we in Hooglied 8:6 אֵ֖שׁ שַׁלְהֶ֥בֶתְיָֽה ’ēš šaləheḇeṯəyâ "vlammen des HEEREN", waarbij men שַׁלְהֶ֥בֶתְיָֽה H7957 als twee aparte woorden wil lezen, terwijl het beter vertaald kan worden met "machtige vlammen".

Redenen waarom de Godsnaam niet wordt genoemd in Hooglied is dat er 1) geen directe woorden van God zijn. In de meeste Bijbelboeken worden profeten genoemd die namens God spreken en derhalve ook Zijn Naam noemen, in Hooglied is dit niet het geval. 2) Verder worden er in Hooglied geen wonderen genoemd die door God expliciet worden verricht en derhalve is er geen verwijzing naar God. In Hooglied ligt de nadruk op de liefde tussen twee mensen.


Synopsis

Er zijn verschillende indelingen te maken:

of


Hooglied is een zeer erotisch boek en velen in de kerkgeschiedenis hebben hier dan ook problemen mee gehad. Velen zoals de Statenvertalers en Spurgeon probeerden de inhoud volledig te laten slaan als een afspiegeling op Jezus.

Nu is het zo dat veel gebeurtenissen in het Oude Testament een voorbeeldfunctie heeft zoals God het bedoeld heeft. In Hooglied is het dan de liefde. Als het goed is komt hieruit een huwelijk voort met kinderen, zo is het ook met kinderen van God ook uit hun levenshouding moeten vruchten voortkomen. Helaas lijkt het erop dat ze een "voorbehoedsmiddel" gebruiken, ze gaan naar fijne diensten, mooie kooravonden, maar dat is het niets meer niets minder, het plant zich niet voort. Met als uiteindelijk gevolg dat de kerk ten dode is opgeschreven, net zoals een gezin zonder kinderen uiteindelijk als familie uitsterft.

Bij de Dode Zee-rollen zijn meerdere fragmenten teruggevonden (4Q106, 4Q107, 4Q108, 6Q6).


Aangemaakt 22 mei 2005


Koop nu